Cốm – món ăn dân dã không còn xa lạ với người Hà Nội. Những hạt cốm thơm ngon trên những gánh hàng rong của các bà, các mẹ trên các con ngõ nhỏ của Hà Nội là hình ảnh gợi nhớ tuổi thơ của bao người. Để làm nên hạt cốm xanh, thơm, ngọt, bùi đó là sự tỉ mỉ trong lựa chọn cũng như quy trình làm cốm. Cùng tìm hiểu về cốm qua bài viết sau.
Đặc điểm của cốm
Cốm là món ăn đặc sản của vùng Bắc Bộ, nhiều nhất tại khu vực Hà Nội. Hiện nay, cốm cũng đã xuất hiện ở miền Trung và miền Nam nhưng có cách chế biến và hương vị đặc trưng riêng.
Nguyên liệu chính của cốm là lúa nếp non – thường lựa chọn lúa nếp cái hoa vàng là ngon nhất. Bên cạnh đó cũng có các loại lúa nếp khác được lựa chọn làm cốm như nếp thơm, nếp tan, nếp quýt…
Cốm- Đặc sản Hà Nội hương vị khiến bạn không thể chối từ
Lúa non phải trải qua nhiều công đoạn chế biến kỳ công, tỉ mỉ mới cho ra mẻ cốm có hương vị đặc trưng như sữa, mùi thơm thoang thoảng từ lá sen. Cốm có nhiều loại như cốm non, cốm già, cốm mộc, cốm hồ…
Cốm làng Vòng
Nổi tiếng nhất phải kể đến cốm làng Vòng – ngôi làng lâu đời có truyền thống làm cốm. Hiện nay thuộc quận Cầu Giấy, Hà Nội. Loại cốm này có hương vị thơm ngọt, thanh mát, bọc trong 2 lớp lá. 1 lớp lá ráy giúp cốm dẻo mềm, 1 lớp lá sen giúp tạo hương thơm thoang thoảng. Bên ngoài được buộc sợi rơm vàng gói ghém cẩn thận.
Cốm dẹp
Cốm dẹp là món ăn bắt nguồn từ người Khơ me sau đó truyền đến cộng đồng người Việt, thịnh hành tại các tỉnh như Trà Vinh, Sóc Trăng. Nguyên liệu của cốm dẹp là từ lúa nếp vừa đỏ đuôi, chưa chín rộ, hạt còn mềm. Cốm dẹp thường được làm khoảng tháng 10 hoặc 11, thời điểm mừng mùa vụ mới. Loại cốm này được rang, giã như cốm làng Vòng. Điểm khác biệt là được ăn trộn với đường, nước cốt dừa.
Cốm
Thời điểm cốm ngon
Cốm được làm từ lúa non nên thời điểm cốm ngon nhất vào cuối hè đầu thu. Mỗi hạt cốm mang hương sữa non, thanh mát và thơm phức.
Nhiều người thích ăn cốm đầu mùa, vì hương sữa của lúa rõ rệt, cốm non hơn hẳn. Cốm cuối vụ thì lúc này hạt cốm mẩy hơn, mình dày hơn và bùi hơn vì khi đó lúa đã chín được đôi phần. Mùi thơm của cốm nhờ hương lúa, phần còn lại nhờ lá sen già bọc xung quanh.
Cách chọn cốm ngon
Để chọn được cốm ngon bạn cần chú ý. Nên chọn mua cốm có hạt hơi dai dai, bùi bùi và thơm mát vì đó là những hạt cốm được chế biến từ lúa nếp chắc, mềm, dẻo. Lựa chọn thời điểm mua vào sáng sớm cũng giúp chọn được cốm ngon. Vì đa phần lúc này là những mẻ cốm mới ra lò, ăn ngon, dẻo nhất. Cốm để thời gian lâu sẽ mất đi hương vị.
Không lựa chọn cốm có màu vàng do cốm để lâu hay màu xanh mướt do ngâm tẩm hóa chất. Hãy chọn cốm có hạt màu xanh non.
Cách bảo quản cốm
Cốm có 2 loại gồm cốm tươi và cốm khô. Đối với cốm tươi mua về mà không ăn hết thì cần chú ý bảo quản bởi nó rất dễ hư hỏng. Chính vì vậy lời khuyên nên mua vừa đủ, tránh mua quá nhiều gây lãng phí.
Cốm tươi bảo quản dùng trong ngày thì để gói kín trong lá sen, để nơi khô ráo tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời. Nếu không dùng hết trong ngày thì bạn để ngăn đá tủ lạnh. Khi ăn chỉ cần quay lò vi sóng.
Cốm khô như cốm dẹt, cốm tròn… thì dễ bảo quản hơn. Đặc biệt không được trộn lẫn các loại cốm lẫn với nhau, ảnh hưởng tới hương vị cốm. Để ở những nơi khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp từ mặt trời.