Bánh phu thê là gì? cách xếp tráp bánh phu thê

Bánh phu thê là món bánh cổ truyền có lâu đời ở Việt Nam. Bánh có cả ở 3 miền và là món bánh phổ biến trong ngày cưới, thường dùng làm lễ vật đựng tráp trong ngày ăn hỏi.

Bánh phu thê là gì?

Ở miền Bắc thường đặc trưng bánh có hình tròn, được nhuộm đỏ, vàng bằng phẩm màu tự nhiên rồi gói trong giấy bóng kính. Tạo thành khuôn tròn trịa. Bánh phu thê ở miền Bắc có hình tròn, hình ảnh của bầu trời, tượng trưng cho cực dương.

Bánh phu thê ở miền Trung và Nam thì khác về màu sắc và kiểu dáng hơn. Chiếc bánh là sự hài hòa của đất trời, thể hiện âm dương đồng thuận. Bánh được làm có màu trắng, được gói trong những chiếc hộp vuông vức làm từ lá dừa. Triết lý ngũ hành thể hiện qua năm màu có trong bánh. Màu trắng của bột lọc và cơm dừa, màu đen của hạt vừng, màu vàng của nhân đỗ, màu xanh của lá và màu đỏ của chữ hỷ trang trí trên bánh. Thể hiện sự hài hòa của trời đất, sự kết hợp hoàn hảo của vợ chồng.

Bánh phu thê là gì? cách xếp tráp bánh phu thê trong lễ ăn hỏi

Bánh được làm từ bột gì?

Bánh phu thê được chế biến rất kỳ công. Bột để làm bánh được chọn từ bột gạo nếp cái hoa vàng thơm ngon. Một số nơi trộn bột năng vào để tăng độ dẻo cho bánh.

Bột được phơi thật khô trong khoảng 15 ngày mới tiến hành làm bánh. Đậu xanh dùng để làm nhân bánh được nghiền mịn, trộn với đường và cơm dừa. Một chiếc bánh phu thê truyền thống sẽ được gói bằng 2 loại lá. 1 lớp lá chuối bên trong và 1 lớp lá dứa bên ngoài sau đó đem đi luộc chín. Bánh dùng để làm lễ vật đựng tráp thì được đặt trong một chiếc hộp giấy màu đỏ hay đựng trong hộp được làm từ lá dừa.

Nguồn gốc bánh

Bánh phu thê nổi tiếng ở phường Đình Bảng, huyện Từ Sơn, Bắc Ninh. Theo người dân, chiếc bánh ra đời từ thời Lý. Khi vua Lý Anh Tông xuất binh đánh giặc, hoàng hậu đã ở nhà làm món bánh này gửi ra trận. Vua ăn thấy ngon nên đặt tên bánh là phu thê để gợi nhớ đến tình cảm vợ chồng. Từ đó, làng Đình Bảng truyền tai nhau cách làm món bánh này và trở thành làng nghề truyền thống bánh phu thê.

Bánh phu thê là gì? cách xếp tráp bánh phu thê trong lễ ăn hỏi

Bánh phu thê xếp tráp ăn hỏi

Không phải tự nhiên mà bánh phu thê được sử dụng để làm lễ vật trong tráp cưới. Tên của món bánh thể hiện tình cảm vợ chồng thủy chung, son sắt, bền chặt trong tình yêu.

Bánh phu thê có giá giao động từ 60000đ đến 75000đ/10 chiếc. Bánh được làm từ nguyên liệu tự nhiên nên một chiếc bánh có thể để được 2-3 ngày ở thời tiết nhiệt độ thường. Bảo quản được 4-5 ngày trong ngăn mát tủ lạnh.

Trong tráp cưới bánh thường đặt số lượng 80-100 cái. Số lượng bánh được xếp trong tráp luôn luôn phải là số chẵn.  Xếp bánh phu thê không chỉ mang ý nghĩa lễ vật còn là tạo hình để chụp những tấm ảnh đẹp của lễ cưới. Có những kiểu xếp tráp bánh phu thê như:

Theo kiểu tháp hình chóp

Đây là kiểu xếp đặc trưng. Bánh được đặt trong những chiếc hộp đỏ nhỏ, xếp các hộp bánh lên nhau theo hình tòa tháp hình chóp và trang trí thêm

Theo hình ngôi sao hay hình tròn

Cách xếp này phù hợp với bánh được gói bằng lá chuối hoặc lá dừa và thường xuất hiện ở trong miền Nam. Bánh được xếp hình tròn theo viền của tráp tròn, xếp 2-3 lớp đến khi đầy tráp. Phía trên có thể xếp bánh thành hình ngôi sao và trang trí.